Szkolne Obserwatorium Astronomiczne
im. Jana Śniadeckiego
przy Zespole Szkół w Kamieńcu


Nasz Patron


W roku 2002 Gliwicki Oddział PTMA podjął starania w celu wybudowania Szkolnego Miłośniczego Obserwatorium Astronomicznego. W porozumieniu z dyrekcją Zespołu Szkół Techniczno - Informatycznych w Gliwicach - właściciela teleskopu o średnicy 25 cm, jaki miał stanąć w obserwatorium - PTMA O/Gliwice, podjęło się wyszukania miejsca, w którym obserwatorium mogłoby zostać wybudowane. Jeden z ówczesnych członków Towarzystwa - Jarek Czyż - zaproponował teren Zespołu Szkół w Kamieńcu. Po zapoznaniu się z lokalizacją i porównaniu jej z innymi branymi pod uwagę, Zarząd PTMA O/Gliwice zdecydował o podjęciu rozmów z Dyrekcją ZS w Kamieńcu. Efektem jest trójstronna umowa pomiędzy PTMA O/Gliwice, ZSTI w Gliwicach i ZS w Kamieńcu o utworzeniu Szkolnego Miłośniczego Obserwatorium Astronomicznego.
Teren ZS w Kamieńcu był już miejscem organizacji kilku imprez obserwacyjno-popularyzatorskich, związanych z wielkimi zjawiskami astronomicznymi: tranzytem Merkurego 7 maja 2003, Wielką Opozycją Marsa w sierpniu 2003, tranzytem Wenus 8 czerwca 2004. Relacje z tych imprez ukazały się w programach informacyjnych na antenie TV Katowice. W roku 2004, w ramach budżetu przeznaczonego na rozbudowę Zespołu Szkół w Kamieńcu, Zarząd Gminy Zbrosławice wykonał projekt i wybudował rotundę pod kopułę oraz podstawę pod teleskop przyszłego obserwatorium. Zamontowano również schodki i pomost wokół cokołu pod teleskop wewnątrz budynku.



Początki - zaczęliśmy od przygotowania miejsca pod montaż



Aluminiowy cylinder miał chronić umieszczony na stałe montaż pod teleskop



Ostatecznie montaż - i teleskop - musiał poczekać, aż stanie obserwatorium...








Tymczasem Zarząd PTMA O/Gliwice podejmował starania o zdobycie środków niezbędnych do wykończenia inwestycji, tj. zakup i montaż obrotowej kopuły, wieńczącej budynek obserwatorium. Niestety, nie uzyskano wsparcia ze strony władz Gminy Gliwice. Wobec takiego obrotu spraw, członkowie gliwickiego Oddziału PTMA wykorzystując środki finansowe, pochodzące ze składek członkowskich, a także dofinansowania - dwóch dotacji w wysokości 1,5 tys. i 1 tys. zł - ze strony KSSE SA - Podstrefa Gliwice, rozpoczęli konstruowanie kopuły własnymi siłami.
W pierwszym etapie wykonano kartonowy "szkielet", który następnie pokryto kilkoma warstwami laminatu. W dalszej kolejności wycięto szczelinę obserwacyjną i osadzono kopułę na pierścieniu ze sklejki, który utrzymuje całą kopułę na układzie jezdnym. Z pierwszych przeprowadzonych prób wynikało, że obrót kopuły nie stwarza żadnych problemów, mimo iż ciężar całej kopuły przekracza 200kg. Nasze plany przewidywały dokończenie prac w listopadzie i oficjalne otwarcie w grudniu 2005r. Bardzo chcieliśmy, żeby zimowe obserwacje i pokazy nieba można było przeprowadzać z wykorzystaniem obserwatorium.



Wkład własny do budowy - zaczęło się od konstrukcji kartonowego szkieletu przyszłej kopuły











Przymiarka kartonowego szkieletu...



...do budynku



Potem przygotowanie do laminowania



I wreszcie samo laminowanie







Po wycięciu szczeliny



Gotowa kopuła na swoim miejscu!


6 maja 2006 roku - otwarcie


W dniu 6 maja 2006 odbyło się uroczyste otwarcie Szkolnego Obserwatorium Astronomicznego przy Zespole Szkół w Kamieńcu. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in.: Wiesław Olszewski, Wicewójt Gminy Zbrosławice, dyrektorzy Zespołu Szkół w Kamieńcu - Zdzisław Teperek oraz Zespołu Szkół Techniczno-Informatycznych - Andrzej Rosicki, a także przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Miłośnikow Astronomii spoza Gliwic: Prezes Zarządu Głównego PTMA - dr Henryk Brancewicz, członkowie PTMA O/Krakow - Stanisław Świerczynski i Tadeusz Szufa. Obecny był również dr Jerzy Łoik - Prezes Podstrefy Gliwice Katowickiej SSE, który wspomógł finansowo budowę kopuły, oraz pan Jerzy Miśków - reprezentujący firmę C-L sp.z o.o., który udostępnił nam technologię pozwalającą wykonać laminowaną kopułę Obserwatorium.

Uroczystość rozpoczął krótkim wystąpieniem Adam Lipski - Prezes O/Gliwice PTMA. Przedstawił on historię ukształtowania się idei, a także cały proces powstawania Obserwatorium od pierwszych starań o pozyskanie środkow po ukończenie budowy. Wyraził też podziękowania, przede wszystkim władzom Gminy Zbrosławice, a także dyrekcjom obu Zespołów Szkół za przychylność i wielką pomoc podczas realizacji projektu, oraz sponsorom i członkom oddziału PTMA, którzy mieli największy wkład w budowę Obserwatorium. W dalszej kolejności głos zabrał: W. Olszewski, w imieniu władz Gminy Zbrosławice, który zwięźle przyblizył uczestnikom uroczystości przebieg pierwszych rozmów z przedstawicielami PTMA O/Gliwice i poźniejszą realizację planów budowy. Dyrektorzy obu Zespołów Szkół rownież pokrótce opowiedzieli o kolejnych etapach rozwoju idei i powstawania Obserwatorium.

Jako ostatni z zaproszonych gości głos zabrał dr Henryk Brancewicz, Prezes ZG PTMA. W swoim wystąpieniu dr Brancewicz pogratulował gliwickiemu Oddziałowi PTMA oraz Dyrekcjom Zespołów Szkół zrealizowania idei Obserwatorium i zachęcał do dalszego jej rozwoju. Po tych wystąpieniach nastąpiło uroczyste otwarcie Obserwatorium, którego dokonali wspólnie Adam Lipski i Wiesław Olszewski. Następnie dr Brancewicz nadał S.O.A. przy ZS w Kamieńcu imię Jana Śniadeckiego. Odczytał przy tym notę biograficzną Patrona oraz barwnie przedstawił kilka mniej znanych faktów z Jego życia. Po nadaniu imienia miało miejsce uroczyste podpisanie Porozumienia o Działalności Obserwatorium pomiędzy Władzami Gminy Zbrosławice, Zespołem Szkół Techniczno-Informatycznych i przedstawicielami PTMA O/Gliwice. Kolejnym punktem programu był odczyt dra H. Brancewicza nt. znaczenia amatorskich obserwacji astronomicznych dla astronomii profesjonalnej.

W dalszej kolejności nastąpiło pobłogosławienie Obserwatorium przez ks. dr Franciszka Jędraka, po czym zaproszeni goście mogli zwiedzić budynek Obserwatorium. Na tym zakończyła się część oficjalna uroczystości. Zaproszeni goście mogli obejrzeć obraz Słońca rzutowany na ekran słoneczny za pomocą głównego instrumentu Obserwatorium - teleskopu 250/1500 mm oraz porownać go z obrazami, jakie dawał prywatny sprzęt obserwacyjny przywieziony na uroczystość przez członkow PTMA O/Gliwice. Podczas całej uroczystości uczestnikom sprzyjała pogoda. Miła, słoneczna, wiosenna aura pozwoliła przeprowadzić całą imprezę pod gołym niebem, u stóp budynku Obserwatorium. W tym miejscu, w imieniu PTMA O/Gliwice chcielibyśmy jeszcze raz podziękować osobom i reprezentowanym przez nie instytucjom, które miały swój wkład w powstanie Szkolnego Obserwatorium Astronomicznego im. Jana Śniadeckiego.





Wreszcie można obserwować...